Kant: AA II, AUGUSTISSIMO SERENISSIMO ATQUE ... , Seite 411

      
           
 

Zeile:

 

Text (Kant):

 

 

 

  
  01 quarum tam conceptus primitivi quam axiomata sensitivo intuitu dantur,      
  02 non est nisi logicus, h. e. per quem tantum cognitiones sibi invicem      
  03 subordinamus quoad universalitatem conformiter principio contradictionis,      
  04 phaenomena phaenomenis generalioribus, consectaria intuitus      
  05 puri axiomatibus intuitivis. Verum in philosophia pura, qualis est metaphysica,      
  06 in qua usus intellectus circa principia est realis, h. e. conceptus      
  07 rerum et relationum primitivi atque ipsa axiomata per ipsum intellectum      
  08 purum primitive dantur, et, quoniam non sunt intuitus, ab erroribus      
  09 non sunt immunia, methodus antevertit omnem scientiam, et, quidquid      
  10 tentatur ante huius praecepta probe excussa et firmiter stabilita,      
  11 temere conceptum et inter vana mentis ludibria reiiciendum videtur.      
  12 Nam, cum rectus rationis usus hic ipsa principia constituat, et tam      
  13 obiecta quam, quae de ipsis cogitanda sunt, axiomata per ipsius indolem      
  14 solam primo innotescant, expositio legum rationis purae est ipsa      
  15 scientiae genesis, et earum a legibus suppositiciis distinctio criterium      
  16 veritatis. Hinc, quoniam methodus huius scientiae hoc tempore celebrata      
  17 non sit, nisi qualem logica omnibus scientiis generaliter praecipit,      
  18 illa autem, quae singulari metaphysicae ingenio sit accomodata, plane      
  19 ignoretur, mirum non est, quod huius indaginis studiosi saxum suum      
  20 Sisypheum volvendo in aevum vix aliquid adhucdum profecisse videantur.      
  21 Quanquam autem mihi hic nec animus est nec copia fusius de tam      
  22 insigni et latissime patenti argumento disserendi, tamen, quae partem      
  23 huius methodi haud contemnendam constituunt, nempe sensitivae cognitionis      
  24 cum intellectuali contagium, non quatenus solum incautis obrepit      
  25 in applicatione principiorum, sed ipsa principia spuria sub specie axiomatum      
  26 effingit, brevibus iam adumbrabo.      
           
  27
§. 24.
     
           
  28 Omnis metaphysicae circa sensitiva atque intellectualia methodus      
  29 ad hoc potissimum praeceptum redit: sollicite cavendum esse, ne principia      
  30 sensitivae cognitionis domestica terminos suos migrent ac intellectualia      
  31 afficiant. Nam quia praedicatum in quolibet iudicio, intellectualiter      
  32 enuntiato, est condicio, absque qua subiectum cogitabile non esse asseritur,      
  33 adeoque praedicatum sit cognoscendi principium: si est conceptus      
  34 sensitivus, non erit nisi condicio sensitivae cognitionis possibilis, adeoque      
  35 apprime quadrabit in subiectum iudicii, cuius conceptus itidem est      
           
     

[ Seite 410 ] [ Seite 412 ] [ Inhaltsverzeichnis ]