Kant: AA II, AUGUSTISSIMO SERENISSIMO ATQUE ... , Seite 393

      
           
 

Zeile:

 

Text (Kant):

 

 

 

  
  01 quemadmodum sensatio, quae sensualis repraesentationis materiam      
  02 constituit, praesentiam quidem sensibilis alicuius arguit, sed quoad      
  03 qualitatem pendet a natura subiecti, quatenus ab isto obiecto est modificabilis;      
  04 ita etiam eiusdem repraesentationis forma testatur utique      
  05 quendam sensorum respectum aut relationem, verum proprie non est      
  06 adumbratio aut schema quoddam obiecti, sed nonnisi lex quaedam      
  07 menti insita, sensa ab obiecti praesentia orta sibimet coordinandi. Nam      
  08 per formam seu speciem obiecta sensus non feriunt; ideoque, ut varia      
  09 obiecti sensum afficientia in totum aliquod repraesentationis coalescant,      
  10 opus est interno mentis principio, per quod varia illa secundum stabiles      
  11 et innatas leges speciem quandam induant.      
           
  12
§. 5.
     
           
  13 Ad sensualem itaque cognitionem pertinet tam materia, quae est      
  14 sensatio, et per quam cognitiones dicuntur sensuales, quam forma, per      
  15 quam, etiamsi reperiatur absque omni sensatione, repraesentationes      
  16 vocantur sensitivae. Quod ab altera parte attinet intellectualia, ante      
  17 omnia probe notandum est, usum intellectus s. superioris animae facultatis      
  18 esse duplicem: quorum priori dantur conceptus ipsi vel rerum vel      
  19 respectuum, qui est USUS REALIS; posteriori autem undecunque dati      
  20 sibi tantum subordinantur, inferiores nempe superioribus (notis communibus)      
  21 et conferuntur inter se secundum princ. contrad., qui USUS      
  22 dicitur LOGICUS. Est autem usus intellectus logicus omnibus scientiis      
  23 communis, realis non item. Data enim quomodocunque cognitio spectatur      
  24 vel contenta sub nota pluribus communi, vel illi opposita, idque      
  25 vel immediate et proxime, ut fit in iudiciis ad distinctam, vel mediate,      
  26 ut in ratiociniis ad adaequatam cognitionem. Datis igitur cognitionibus      
  27 sensitivis, per usum intellectus logicum sensitivae subordinantur aliis      
  28 sensitivis, ut conceptibus communibus, et phaenomena legibus phaenomenorum      
  29 generalioribus. Maximi autem momenti hic est, notasse,      
  30 cognitiones semper habendas esse pro sensitivis, quantuscunque circa      
  31 illas intellectui fuerit usus logicus. Nam vocantur sensitivae propter      
  32 genesin, non ob collationem quoad identitatem vel oppositionem. Hinc      
  33 generalissimae leges empiricae sunt nihilo secius sensuales et, quae in      
  34 geometria reperiuntur, formae sensitivae principia (respectus in spatio      
  35 determinati), quantumcunque intellectus circa illa versetur, argumentando      
           
     

[ Seite 392 ] [ Seite 394 ] [ Inhaltsverzeichnis ]