Kant: AA II, AUGUSTISSIMO SERENISSIMO ATQUE ... , Seite 394 |
|||||||
Zeile:
|
Text (Kant):
|
|
|
||||
01 | e sensitive datis (per intuitum purum) secundum regulas logicas, | ||||||
02 | tamen non excedunt sensitivorum classem. In sensualibus autem et | ||||||
03 | phaenomenis id, quod antecedit usum intellectus logicum, dicitur apparentia, | ||||||
04 | quae autem apparentiis pluribus per intellectum comparatis | ||||||
05 | oritur cognitio reflexa, vocatur experientia. Ab apparentia itaque ad | ||||||
06 | experientiam via non est, nisi per reflexionem secundum usum intellectus | ||||||
07 | logicum. Experientiae conceptus communes dicuntur empirici, | ||||||
08 | et obiecta phaenomena, leges autem tam experientiae quam generatim | ||||||
09 | omnis cognitionis sensitivae vocantur leges phaenomenorum. Conceptus | ||||||
10 | itaque empirici per reductionem ad maiorem universalitatem non fiunt | ||||||
11 | intellectuales in sensu reali, et non excedunt speciem cognitionis sensitivae, | ||||||
12 | sed, quousque abstrahendo adscendant, sensitivi manent in indefinitum. | ||||||
14 | §. 6. |
||||||
15 | Quod autem intellectualia stricte talia attinet, in quibus usus intellectus | ||||||
16 | est realis, conceptus tales tam obiectorum quam respectuum | ||||||
17 | dantur per ipsam naturam intellectus, neque ab ullo sensuum usu sunt | ||||||
18 | abstracti, nec formam ullam continent cognitionis sensitivae, qua talis. | ||||||
19 | Necesse autem hic est, maximam ambiguitatem vocis abstracti notare, | ||||||
20 | quam, ne nostram de intellectualibus disquisitionem maculet, antea | ||||||
21 | abstergendam esse satius duco. Nempe proprie dicendum esset: ab aliquibus | ||||||
22 | abstrahere, non aliquid abstrahere. Prius denotat, quod in conceptu | ||||||
23 | quodam ad alia quomodocunque ipsi nexa non attendamus; | ||||||
24 | posterius autem, quod non detur, nisi in concreto et ita, ut a coniunctis | ||||||
25 | separetur. Hinc conceptus intellectualis abstrahit ab omni sensitivo, | ||||||
26 | non abstrahitur a sensitivis, et forsitan rectius diceretur abstrahens quam | ||||||
27 | abstractus. Quare intellectuales consultius est ideas puras, qui autem | ||||||
28 | empirice tantum dantur conceptus, abstractos nominare. | ||||||
29 | §. 7. |
||||||
30 | Ex hisce videre est, sensitivum male exponi per confusius cognitum, | ||||||
31 | intellectuale per id, cuius est cognitio distincta. Nam haec sunt | ||||||
32 | tantum discrimina logica et quae data, quae omni logicae comparationi | ||||||
33 | substernuntur, plane non tangunt. Possunt autem sensitiva admodum | ||||||
34 | esse distincta et intellectualia maxime confusa. Prius animadvertimus | ||||||
[ Seite 393 ] [ Seite 395 ] [ Inhaltsverzeichnis ] |