Kant: AA II, AUGUSTISSIMO SERENISSIMO ATQUE ... , Seite 390

      
           
 

Zeile:

 

Text (Kant):

 

 

 

  
  01 in censum hic non vocavi, nec talem determinationem gratis      
  02 in definitione recondo, postmodum, ut fit, eandem speciosa quadam      
  03 argutandi ratione indidem deprompturus, sed contingentiam e condicionibus      
  04 hic positis abunde concludi posse postea docebo.      
           
  05 2. FORMA, quae consistit in substantiarum coordinatione, non subordinatione.      
  06 Coordinata enim se invicem respiciunt ut complementa ad      
  07 totum, subordinata ut causatum et causa, s. generatim ut principium      
  08 et principiatum. Prior relatio est reciproca et homonyma, ita, ut quodlibet      
  09 correlatum alterum respiciat ut determinans, simulque ut determinatum,      
  10 posterior est heteronyma, nempe ab una parte nonnisi dependentiae,      
  11 ab altera causalitatis. Coordinatio haec concipitur ut realis et      
  12 obiectiva, non ut idealis et subiecti mero arbitrio fulta, per quod, multitudinem      
  13 quamlibet pro lubitu summando, effingas totum. Plura enim      
  14 complectendo nullo negotio efficis totum repraesentationis, non ideo      
  15 autem repraesentationem totius. Ideo, si forte sint quaedam substantiarum      
  16 tota, nullo sibi nexu devincta, complexus illorum, per quem      
  17 mens multitudinem cogit in unum ideale, nihil amplius loqueretur, nisi      
  18 pluralitatem mundorum una cogitatione comprehensorum. Nexus autem,      
  19 formam mundi essentialem constituens, spectatur ut principium influxuum      
  20 possibilium substantiarum mundum constituentium. Actuales      
  21 enim influxus non pertinent ad essentiam, sed ad statum, et vires ipsae      
  22 transeuntes, influxuum causae, supponunt principium aliquod, per quod      
  23 possibile sit, ut status plurium, quorum subsistentia ceteroquin est a      
  24 se invicem independens, se mutuo respiciant ut rationata; a quo principio      
  25 si discesseris, vim transeuntem in mundo ut possibilem sumere      
  26 non licet. Et haec quidem forma mundo essentialis propterea est immutabilis      
  27 neque ulli vicissitudini obnoxia; idque primo ob rationem logicam,      
  28 quia mutatio quaelibet supponit identitatem subiecti, succedentibus      
  29 sibi invicem determinationibus. Hinc mundus, per omnes status sibi      
  30 successivos idem manens mundus, eandem tuetur formam fundamentalem.      
  31 Nam ad identitatem totius non sufficit identitatis partium, sed      
  32 requiritur compositionis characteristicae identitatis. Potissimum autem      
  33 idem e ratione reali sequitur. Nam natura mundi, quae est principium      
  34 primum internum determinationum variabilium quorumlibet ad statum      
  35 ipsius pertinentium, quoniam ipsa sibi non potest esse opposita, naturaliter,      
  36 h. e. a se ipsa, est immutabilis; adeoque datur in mundo quolibet      
  37 forma quaedam naturae ipsius accensenda, constans, invariabilis, ceu      
           
     

[ Seite 389 ] [ Seite 391 ] [ Inhaltsverzeichnis ]