Kant: AA I, MEDITATIONUM QUARUNDAM DE IGNE ... , Seite 381 |
|||||||
Zeile:
|
Text (Kant):
|
Abbildung (Kant)
|
|
||||
01 | cuticula tenuis hkrs in hac figura sibimet relicta statim abiret in figuram globosam | ||||||
02 | et, aucta undique hoc pacto crassitie, vi polleret eadem propinquitate | ||||||
03 | ac antea aliis se uniendi, necesse est, ut si ipsi haec vaporis nota manere debet, | ||||||
04 | in bullulae formam circumvolvatur no. 4, et quidem | ||||||
05 | adeo minutae diametri ab et parvulae crassitiei, ut | ||||||
06 | distantia punctorum a et b , ad extremitates diametri | ||||||
07 | positorum, minor sit distantia be qua haec puncta, vi | ||||||
08 | repulsiva aetheris vim attractivam aequiparante, si | ||||||
09 | ipsis liberum foret se dilatandi, iuxta se quiescerent. | ||||||
10 | In hoc ergo statu bullula expansionem affectabit, et erit elementum vaporis | ||||||
11 | elastici, duarum autem bullularum homogenearum distantia cd erit semper diametro | ||||||
12 | ab aequalis, ut ex demonstratis patet. | ||||||
13 | PROP. XI |
||||||
14 | Naturam aeris et principii in ipso elastici causam indagare. | ||||||
15 | aer est fluidum elasticum, millies fere aqua levius, cuius vis expansiva | ||||||
16 | calori est proportionalis, et cuius a frigore congelascentis aquae usque ad punctum | ||||||
17 | ebullitionis sub eodem pondere atmosphaerae expansio est circiter 1/3 voluminis | ||||||
18 | posteriori gradu ipsi competentis. Haec phaenomena nihil habent, quod | ||||||
19 | non vaporibus etiam competere possit, praeter hoc solum, quod vapores ut plurimum | ||||||
20 | eodem frigoris gradu, in quo aer elasticitatem illibatam servat, consolidentur | ||||||
21 | et vis expansivae nullum indicium prae se ferant. Ast si consideraveris, | ||||||
22 | subtilitatem cuticulae vaporis in causa esse, ut vel minori caloris gradu elasticitatem | ||||||
23 | notabilem exserere possit, patet non statim analogiae vim hic inconsiderate | ||||||
24 | et temere deserendam esse, sed periculum potius faciendum, utrumne | ||||||
25 | duo genera ex eodem principio deducentes nimia entium multiplicatione supersedere | ||||||
26 | possimus. Phaenomena vero, quae coniecturae facem praeferunt, sunt | ||||||
27 | sequentia. | ||||||
28 | Corpora omnia, quae ex appositione particularum minimarum mediante | ||||||
29 | oleoso s. salino principio coaluerunt, e. g. omnes plantae, tartarus vini, calculus | ||||||
30 | animalis, praeterea plurima salium genera, praesertim nitrum, immensum quantum | ||||||
31 | emittunt aeris elastici, si igne valido urgentur, sicut Hales in Statica plantarum | ||||||
32 | miris nos experimentis condocuit. Hic aer haud exigua solidae, quicum | ||||||
33 | coniunctus erat, materiae pars esse repertus est; in cornu cervi 1/7, in ligno quercino | ||||||
34 | fere 1/3, in tartaro vini Rhenani 1/3, in nitro 1/8, in tartaro animali h.e. calculo | ||||||
35 | hominis plus quam 1/2 totius massae constituit. Per se patet, aerem ex hisce corporibus | ||||||
36 | vi ignis eductum, quamdiu pars massae fuit, aeris nondum naturam habuisse, | ||||||
37 | h. e. non fuisse fluidum, elasticitate densitati suae proportionali pollens; | ||||||
38 | quippe vel mediocris caloris vi in maius spatium incoercibili conatu expansum | ||||||
[ Seite 380 ] [ Seite 382 ] [ Inhaltsverzeichnis ] |