Kant: AA II, AUGUSTISSIMO SERENISSIMO ATQUE ... , Seite 416

     
           
 

Zeile:

 

Text (Kant):

 

 

 

 
  01 geminus, adeoque temere illi substituitur. Quod itaque quantum mundanum      
  02 sit limitatum (non maximum), quod agnoscat sui principium,      
  03 quod corpora constent simplicibus, sub rationis signo utique certo cognosci      
  04 potest. Quod autem universum, quoad molem, sit mathematice      
  05 finitum, quod aetas ipsius transacta sit ad mensuram dabilis, quod simplicium,      
  06 quodlibet corpus constituentium, sit definitus numerus, sunt      
  07 propositiones, quae aperte ortum suum e natura cognitionis sensitivae      
  08 loquuntur, et utcunque ceteroquin haberi possint pro veris, tamen macula      
  09 haud dubia originis suae laborant.      
           
  10 Quod autem posterius concernit axioma subrepticium, oritur temere      
  11 convertendo contradictionis principium. Adhaeret autem huic primitivo      
  12 iudicio conceptus temporis eatenus, quod, datis eodem tempore contradictorie      
  13 oppositis in eodem, liqueat impossibilitas, quod ita enuntiatur:      
  14 quicquid simul est ac non est, est impossibile. Hic, cum per intellectum aliquid      
  15 praedicetur in casu, qui secundum leges sensitivas datus est, iudicium      
  16 apprime verum est et evidentissimum. Contra ea, si convertas      
  17 idem axioma ita ut dicas: omne impossibile simul est ac non est s. involvit      
  18 contradictionem, per sensitivam cognitionem generaliter aliquid      
  19 praedicas de obiecto rationis, ideoque conceptum intellectualem de      
  20 possibili aut impossibili subiicis condicionibus cognitionis sensitivae,      
  21 nempe respectibus temporis, quod quidem de legibus, quibus adstringitur      
  22 et limitatur intellectus humanus, verissimum est, obiective autem      
  23 et generaliter nullo modo concedi potest. Nempe noster quidem intellectus      
  24 impossibilitatem non animadvertit, nisi ubi notare potest simultaneam      
  25 oppositorum de eodem enuntiationem, h. e. tantummodo ubi      
  26 occurrit contradictio. Ubicunque igitur talis condicio non obvenit, ibi      
  27 nullum intellectui humano de impossibilitate iudicium vacat. Quod      
  28 autem ideo nulli plane intellectui liceat, adeoque, quicquid non involvit      
  29 contradictionem, ideo sit possibile, temere concluditur, subiectivas iudicandi      
  30 condiciones pro obiectivis habendo. Hinc tot vana commenta      
  31 virium, nescio quarum, pro lubitu confictarum, quae absque obstaculo      
  32 repugnantiae e quolibet ingenio architectonico, seu si mavis, ad chimaeras      
  33 proclivi turbatim prorumpunt. Nam, cum vis non aliud sit, quam      
  34 respectus substantiae A ad aliud quiddam B (accidens) tanquam rationis      
  35 ad rationatum: vis cuiusque possibilitas non nititur identitate      
  36 causae et causati, s. substantiae et accidentis, ideoque etiam impossibilitas      
  37 virium falso confictarum non pendet a sola contradictione. Nullam      
           
     

[ Seite 415 ] [ Seite 417 ] [ Inhaltsverzeichnis ]