Kant: AA II, AUGUSTISSIMO SERENISSIMO ATQUE ... , Seite 402

      
           
 

Zeile:

 

Text (Kant):

 

 

 

  
  01 partimque a nobis expositis consentire, quoniam nonnisi sub      
  02 hisce condicionibus sensuum obiecta esse et coordinari possunt. Absonum      
  03 igitur est, contra prima temporis puri postulata, e. g. continuitatem etc.,      
  04 rationem armare velle, cum legibus consequantur, quibus nihil prius,      
  05 nihil antiquius reperitur, ipsaque ratio in usu principii contradictionis      
  06 huius conceptus adminiculo carere non possit; usque adeo est primitivus      
  07 et originarius.      
           
  08 7. Tempus itaque est principium formale mundi sensibilis absolute      
  09 primum. Omnia enim quomodocunque sensibilia non possunt cogitari,      
  10 nisi vel simul, vel post se invicem posita, adeoque unici temporis tractu      
  11 quasi involuta ac semet determinato positu respicientia, ita, ut per hunc      
  12 conceptum, omnis sensitivi primarium, necessario oriatur totum formale,      
  13 quod non est pars alterius, h. e. mundus phaenomenon.      
           
  14
§. 15.
     
  15
De spatio.
     
           
  16 A. Conceptus spatii non abstrahitur a sensationibus externis. Non      
  17 enim aliquid ut extra me positum concipere licet, nisi illud repraesentando      
  18 tanquam in loco, ab eo, in quo ipse sum, diverso, neque res extra      
  19 se invicem, nisi illas collocando in spatii diversis locis. Possibilitas      
  20 igitur perceptionum externarum, qua talium, supponit conceptum spatii,      
  21 non creat; sicuti etiam, quae sunt in spatio, sensus afficiunt, spatium      
  22 ipsum sensibus hauriri non potest.      
           
  23 B. Conceptus spatii est singularis repraesentatio omnia in se comprehendens,      
  24 non sub se continens notio abstracta et communis. Quae      
  25 enim dicis spatia plura, non sunt nisi eiusdem immensi spatii partes,      
  26 certo positu se invicem respicientes, neque pedem cubicum concipere      
  27 tibi potes, nisi ambienti spatio quaquaversum conterminum.      
           
  28 C. Conceptus spatii itaque est intuitus purus, cum sit conceptus      
  29 singularis, sensationibus non conflatus, sed omnis sensationis externae      
  30 forma fundamentalis. Hunc vero intuitum purum in axiomatibus geometriae      
  31 et qualibet constructione postulatorum s. etiam problematum      
  32 mentali animadvertere proclive est. Non dari enim in spatio plures      
  33 quam tres dimensiones, inter duo puncta non esse nisi rectam unicam,      
  34 e dato in superficie plana puncto cum data recta circulum describere,      
  35 etc., non ex universali aliqua spatii notione concludi, sed in ipso tantum      
           
     

[ Seite 401 ] [ Seite 403 ] [ Inhaltsverzeichnis ]