Kant: AA II, AUGUSTISSIMO SERENISSIMO ATQUE ... , Seite 407 |
|||||||
Zeile:
|
Text (Kant):
|
|
|
||||
01 | per se determinetur. Verum praeterquam, quod hic conceptus, uti | ||||||
02 | iam demonstratum est, subiecti potius leges sensitivas quam ipsorum | ||||||
03 | obiectorum condiciones attineat, si vel maxime illi realitatem largiaris, | ||||||
04 | tamen non denotat, nisi intuitive datam coordinationis universalis | ||||||
05 | possibilitatem, adeoque nihilo minus intacta manet quaestio, nonnisi | ||||||
06 | intellectui solubilis: quonam principio ipsa haec relatio omnium substantiarum | ||||||
07 | nitatur, quae intuitive spectata vocatur spatium. In hoc | ||||||
08 | itaque cardo vertitur quaestionis de principio formae mundi intelligibilis, | ||||||
09 | ut pateat, quonam pacto possibile sit, ut plures substantiae in | ||||||
10 | mutuo sint commercio et hac ratione pertineant ad idem totum, quod | ||||||
11 | dicitur mundus. Mundum autem hic non contemplamur quoad materiam, | ||||||
12 | i. e. substantiarum, quibus constat, naturas, utrum sint materiales | ||||||
13 | an immateriales, sed quoad formam, h. e. quipote generatim inter plures | ||||||
14 | locum habeat nexus et inter omnes totalitas. | ||||||
15 | §. 17. |
||||||
16 | Datis pluribus substantiis, principium commercii inter illas possibilis | ||||||
17 | non sola ipsarum exsistentia constat, sed aliud quid praeterea requiritur, | ||||||
18 | ex quo relationes mutuae intelligantur. Nam propter ipsam | ||||||
19 | subsistentiam non respiciunt aliud quicquam necessario, nisi forte sui | ||||||
20 | causam, at causati respectus ad causam non est commercium, sed dependentia. | ||||||
21 | igitur, si quoddam illis cum aliis commercium intercedat, | ||||||
22 | ratione peculiari, hoc praecise determinante, opus est. | ||||||
23 | Et in hoc quidem consistit influxus physici πφωτον ψεyδοσ, secundum | ||||||
24 | vulgarem ipsius sensum: quod commercium substantiarum et | ||||||
25 | vires transeuntes per solam ipsarum exsistentiam affatim cognoscibiles | ||||||
26 | temere sumat, adeoque non tam sit systema aliquod quam potius omnis | ||||||
27 | systematis philosophici, tanquam in hoc argumento superflui, neglectus. | ||||||
28 | A qua macula si hunc conceptum liberamus, habemus commercii genus, | ||||||
29 | quod unicum reale dici et a quo mundi totum reale, non ideale aut | ||||||
30 | imaginarium dici meretur. | ||||||
31 | §. 18. |
||||||
32 | Totum e substantiis necessariis est impossibile. Quoniam enim sua | ||||||
33 | cuique exsistentia abunde constat, citra omnem ab alia quavis dependentiam, | ||||||
34 | quae plane in necessaria non cadit: patet, non solum commercium | ||||||
[ Seite 406 ] [ Seite 408 ] [ Inhaltsverzeichnis ] |