Kant: AA II, AUGUSTISSIMO SERENISSIMO ATQUE ... , Seite 395

      
           
 

Zeile:

 

Text (Kant):

 

 

 

  
  01 in sensitivae cognitionis prototypo, geometria, posterius in intellectualium      
  02 omnium organo, metaphysica, quae, quantum operae navet ad      
  03 dispellendas, quae intellectum communem obfuscant, confusionis nebulas,      
  04 quanquam non semper tam felici quam in priori fit successu, in      
  05 propatulo est. Nihilo tamen secius harum cognitionum quaelibet stemmatis      
  06 sui signum tuetur, ita, ut priores, quantumcunque distinctae, ob      
  07 originem vocentur sensitivae, posteriores, utut confusae, maneant intellectuales,      
  08 quales v. g. sunt conceptus morales, non experiundo, sed      
  09 per ipsum intellectum purum cogniti. Vereor autem, ne Ill. WOLFFIUS      
  10 per hoc inter sensitiva et intellectualia discrimen, quod ipsi non est      
  11 nisi logicum, nobilissimum illud antiquitatis de phaenomenorum et      
  12 noumenorum indole disserendi institutum, magno philosophiae detrimento,      
  13 totum forsitan aboleverit, animosque ab ipsorum indagatione      
  14 ad logicas saepenumero minutias averterit.      
           
  15
§. 8.
     
           
  16 Philosophia autem prima continens principia usus intellectus puri      
  17 est METAPHYSICA. Scientia vero illi propaedeutica est, quae discrimen      
  18 docet sensitivae cognitionis ab intellectuali; cuius in hac nostra dissertatione      
  19 specimen exhibemus. Cum itaque in metaphysica non reperiantur      
  20 principia empirica, conceptus in ipsa obvii non quaerendi sunt in      
  21 sensibus, sed in ipsa natura intellectus puri, non tanquam conceptus      
  22 connati, sed e legibus menti insitis (attendendo ad eius actiones occasione      
  23 experientiae) abstracti, adeoque acquisiti. Huius generis sunt      
  24 possibilitas, exsistentia, necessitas, substantia, causa etc. cum suis oppositis      
  25 aut correlatis; quae cum nunquam ceu partes repraesentationem      
  26 ullam sensualem ingrediantur, inde abstrahi nullo modo potuerunt.      
           
  27
§. 9.
     
           
  28 Intellectualium duplex potissimum finis est: prior elencticus, per      
  29 quem negative prosunt, quando nempe sensitive concepta arcent a noumenis,      
  30 et, quanquam scientiam non provehant latum unguem, tamen      
  31 eandem ab errorum contagio immunem praestant. Posterior est dogmaticus,      
  32 secundum quem principia generalia intellectus puri, qualia exhibet      
  33 ontologia, aut psychologia rationalis, exeunt in exemplar aliquod,      
           
     

[ Seite 394 ] [ Seite 396 ] [ Inhaltsverzeichnis ]