Kant: AA I, PRINCIPIORUM PRIMORUM COGNITIONIS ... , Seite 389

      
           
 

Zeile:

 

Text (Kant):

 

 

 

  
  01 propositionem: omnium omnino veritatum dari non posse principium unicum,      
  02 ultimum, catholicon.      
           
  03 PROP. II Veritatum omnium bina sunt principia absolute prima,      
  04 alterum veritatum affirmantium, nempe propositio: quicquid est, est,      
  05 alterum veritatum negantium, nempe propositio: quicquid non est, non      
  06 est. Quä ambo simul vocantur communiter principium identitatis.      
           
  07 Iterum provoco ad bina veritates demonstrandi genera, directum nempe      
  08 et indirectum. Prior concludendi ratio ex convenientia notionum subiecti et      
  09 prädicati veritatem colligit, et semper hanc regulam fundamenti loco substernit:      
  10 quandocunqü subiectum, vel in se vel in nexu spectatum, ea ponit, quä      
  11 notionem prädicati involvunt, vel ea excludit, quä per notionem prädicati      
  12 excluduntur, hoc illi competere statündum est; et idem paulo explicatius:      
  13 quandocunqü identitas subiecti inter ac prädicati notiones reperitur, propositio      
  14 est vera; quod terminis generalissimis, ut principium primum decet, expressum      
  15 ita audit: quicquid est, est, et quicquid non est, non est. Directä ergo      
  16 argumentationi omni certe präsidebit principium identitatis, q. e. primum.      
           
  17 Si de indirecta concludendi ratione quäras, idem reperies ultimo substratum      
  18 principium geminum. Etenim semper provocandum est in hasce binas      
  19 propositiones: 1) cuiuscunqü oppositum est falsum, illud est verum, hoc est,      
  20 cuiuscunqü oppositum negatur, illud affirmandum est; 2) cuiuscunqü oppositum      
  21 est verum, illud est falsum. Quarum prima propositiones affirmativas,      
  22 altera negativas pro consectariis habet. Priorem propositionem si terminis simplicissimis      
  23 efferas, ita habebis: quicquid non non est, illud est, (quippe oppositum      
  24 exprimitur per particulam non, remotio itidem per particulam non.) Posteriorem      
  25 seqünti ratione informabis: quicquid non est, non est, (nempe hic iterum      
  26 vox oppositi effertur per particulam non, et vox falsitatis s. remotionis      
  27 pariter per eandem particulam). Si nunc, lege characteristica ita exigente,      
  28 vocum priore propositione contentarum vim exsequaris, quia una particula non      
  29 indicat, alteram esse tollendam, utraqü deleta tibi prodibit propositi: quicquid      
  30 est, est. Altera autem cum audeat: quicquid non est, non est, patet et in indirecta      
  31 demonstratione principium identitatis geminum primas obtinere, conseqünter      
  32 omnis omnino cognitionis ultimum esse fundamentum.      
           
  33 SCHOLION. En specimen, tenü illud quidem, at non plane contemnendum,      
  34 in arte characteristica combinatoria; simplicissimi enim termini, quibus      
  35 in principiis his enodandis utimur, a characteribus nihil propemodum differunt.      
  36 Ut de hac arte, quam postquam Leibnizius inventam venditabat, eruditi omnes      
  37 eodem cum tanto viro tumulo obrutam conqüsti sunt, quid sentiam, hac      
  38 occasione aperiam, fateor, me in hoc magni philosophi effato patris illius äsopici      
  39 testamentum animadvertere, qui cum animam iamiam efflaturus aperuisset      
           
     

[ Seite 388 ] [ Seite 390 ] [ Inhaltsverzeichnis ]